Categories: Pelajaran

Tabel Lengkap Bahasa Sunda Lemes A-Z

Bagikan

Tabel Lengkap Bahasa Sunda Lemes A-Z

Bahasa Sunda Lemes dan  Artinya – Dilihat berdasarkan dari penelitian yang ada, tatakrama dalam bahasa sunda ada beberapa ragam, atau tingkatan jenis gaya bahasa, yang biasa digunakan dalam kehidupan sehari-hari di tanah pasundan. Tingkatan ragam bahasa tersebut adalah “Ragam bahasa lemes atau (halus), dan juga ragam bahasa kasar.”

Pada hakekatnya, digunakannya ragam bahasa lemes atau (halus) tidak lain adalah untuk menunjukkan rasa hormat kepada yang diajak bicara, atau yang bicara kepada yang diajak bicara. Intinya, menunjukan rasa hormat kepada yang diajak bicara, seperti saat berbicara kepada orang tua atau orang yang lebih tua dari kita.

JENIS RAGAM BASA SUNDA LEMES

Ada beberapa ragam jenis penggunaan tatakrama gaya bahasa sunda lemes atau (halus) yang biasa dipergunakan, sedikitnya ada 6 (enam) buah jenis ragam gaya bahasa, diantaranya yaitu :

1. Ragam Basa Lemes Pisan/luhur
2. Ragam Basa Lemes Keur Batur
3. Ragam Basa Lemes Keur Sorangan/lemes sedeng
4. Ragam Basa Lemes Kagok/panengah
5. Ragam Basa Lemes Kampung/dusun
6. Ragam Basa Lemes Budak

Berikut ini list kumpulan basa Sunda loma (biasa), basa Sunda lemes keur ka sorangan (halus untuk diri sendiri), dan basa Sunda lemes keur ka batur (halus untuk orang lain)

(Baca juga: Nama Anggota Badan dalam Basa Sunda Lemes)

 

Basa loma (biasa) Basa lemes keur ka sorangan Basa lemes keur ka batur Bahasa Indonesia
abus lebet lebet masuk ke dalam
acan teu acan teu acan belum
adi (pun) adi (tuang) rai, (tuang) rayi adik
adi beuteung (pun) adi, adi beuteung (tuang) rai, (tuang) rayi adik ipar
adu aben aben adu
ais ais emban menggendong
ajang kanggo haturan, kanggo untuk
ajar ajar wulang, wuruk mengajar
aji aji aos mengaji
aju ajeng ajeng menyampaikan
akang akang engkang kakak
aki (pun) aki (tuang) éyang kakek
aku angken angken mengaku
ali ali, cingcing lélépén cincin
alo (pun) alo kapiputra keponakan
alus saé saé bagus
ambéh supados supados supaya
ambek ambek bendu, wera marah
ambeu ambeu ambung mencium bau
amit permios permios pamit
amitan permios permios permisi
amprok tepang tepang bertemu
anak (pun) anak (tuang) putra anak
anco cawis cawis kerangka
anggang tebih tebih jauh
anggel bantal bantal, kajang mastaka bantal
anggeus atos, parantos, réngsé atos, parantos sudah
angir kuramas kujamas keramas
angkir ulem, haturanan calik ulem, haturanan calik undang
anjang deuheus tatamu bertamu
antara antawis antawis antara
anteur jajap sarengan antara
anti antos antos tunggu
anyar anyar anyar baru
anyaran nembéan nembéan baru
arang awis, awis-awis awis, awis-awis mahal
arék badé, seja badé, seja akan
arep ajeng ajeng harap
ari dupi, upami dupi, upami kalau
asa raos raos perasaan
asal kawit awit, kawit mula
aso aso leleson istirahat
astana makam, pajaratan, pasaréan makam, pajaratan, pasaréan kuburan
asup lebet lebet masuk
atawa atanapi atanapi atau
ati-ati ati-ati atos-atos awas, hati-hati
atoh bingah bingah senang
awak awak salira badan
awéwé awéwé istri perempuan
aya aya aya ada
babantu babantu babantos membantu
babari gampil gampil mudah
babatang mayit layon jenazah
babaturan réréncangan réréncangan teman
baca aos aos baca
badag ageung ageung besar
badami badanten badanten bermusyawarah
badan badan salira badan
badarat badarat nyacat mendarat
badéga réncang réncang kawan
baé sawios, teu sawios, wios sawios, teu sawios, wios tidak apa-apa
baganti bagentos bagentos berganti
bagéa haturan haturan selamat, silahkan
bagéan bagéan hancengan bagian
bageur bageur saé manah baik
bagilir bagentos bagentos bergilir
baheula kapungkur kapungkur dahulu
baju baju anggéan,anggoan, raksukan pakaian
bakal badé, seja badé, seja akan
bakti baktos baktos bakti
balik wangsul mulih pulang
balur balur lulur, pupur teman, handai
bangga abot, sesah abot, sesah susah
bangun bangun sapertos seperti
bantu bantu bantos bantu
bapa (pun) bapa (tuang) rama ayah, bapak
baraya réréhan, sadérék wargi saudara
barempug barempug barempag bermusyawarah
bareng sareng sareng bersama
baréto kapungkur kapungkur dahulu
basa nalika, waktos nalika, waktos waktu
batuk batuk gohgoy batuk
batur réncang réncang teman
bawa bantun candak bawa
bawirasa bawiraos, ku émutan bawiraos, ku émutan meskipun
béak séép séép habis
bébéja nyanggem, popoyan, unjukan, wawartos nyarios, pupulih, unjukan, wawartos kabar, mengabari
béda bénten bénten beda
begang begang langsip, langsit kurus
begéng begang langsip, langsit kurus
béja wartos wartos kabar, mengabari
belah palih palih sebelah
bendo bendo udeng blangkon
bener leres leres betul
bengék asma ampeg asma
béré pasihan haturan(an), lélér, paparin memberi
berekah aya hibar, pangésto, pangéstu damang, wilujeng sehat
bésan bésan warang besan
beubeur beubeur, sabuk beulitan sabuk
beuheung beuheung tenggek leher
beuki seneng sedep suka
beulah palih palih sebelah
beulah (Jadi 2) beulah beulah belah
beuli pésér galeuh beli
beunang kénging kénging dapat
beungeut beungeut pameunteu, raray wajah
beurang siang siang siang
beurat abot abot berat
beuteung beuteung, padaharan lambut, patuangan perut
bibi (pun) bibi (tuang) ibu bibi
bijil medal medal keluar
bikeun paparinkeun, pasihkeun haturkeun, lélérkeun, sanggakeun memberikan
bilang étang étang menghitung
bingung éwed éwed bingung
bireungeuh bireungeuh, tingal tingali melihat
birit birit, bujur imbit pantat
bisa tiasa iasa bisa
bisa jadi tiasa janten tiasa janten bisa jadi
bisi bilih bilih mungkin
bisul bisul gambuh bisul
bitis bitis wentis betis
biwir biwir lambé, lambey bibir
boa tiasa janten tiasa janten bisa jadi
boga gaduh kagungan punya
bolonan kareseban, udur sasih kareseban haid
boro bujeng bujeng kesampaian
boro-boro bujeng-bujeng bujeng-bujeng jangankan
buang piceun beuratan buang
bubuang miceun kabeuratan membuang
budak budak murangkalih anak kecil
bujal bujal udel, puser pusar
bujur birit, bujur imbit pantat
buka (puasa) buka bobor buka puasa
bukti buktos buktos bukti
bulan sasih sasih bulan
bulan puasa sasih siam sasih siam bulan puasa
bungah bingah bingah senang, gembira
bungsu bungsu putra pangalitna bungsu
burit sonten sonten sore
buru buru, énggal buru, énggal lekas
butuh peryogi peryogi butuh
buuk buuk rambut rambut
cabak cabak cepeng memegang
cacangkir cacangkir tangkepan cangkir
cageur pangésto, pangéstu damang sehat
calana calana lancingan celana
can teu acan teu acan belum
candung wayuh wayuh dimadu
caneut caneut leueut makan
cangkéng cangkéng angkéng pinggang
cangkeul cangkeul pegel pegal
cangkir cangkir tangkep cangkir
capé capé palay lelah
cara sapertos sapertos seperti
caram carék, caram wagel memarahi
carang awis, awis-awis awis, awis-awis jarang
carécét saputangan salempay saputangan
carék carék, caram wagel memarahi
carékan carékan seuseulan memarahi
carita sanggem carios berbicara, bercerita
caritaan sanggeman cariosan pembicaraan
cécéwok obéh, ombéh obéh, ombéh cebok
cekel cekel cepeng memegang
celuk saur gentra memanggil
cenah cenah saurna katanya
ceuk sanggem saur katanya
ceuli ceuli cepil telinga
ceurik ceurik nangis, tangis menangis
cici cici pair menuangkan
cicing calik, matuh calik, linggih diam
ciduh ciduh ludah ludah
cik cobi cobi mencoba
cikal cikal putra pangageungna anak sulung
cikiih cikahampangan cikahampangan air kencing
ciling jamban jamban jamban, toilet
cing cobi cobi mencoba
cipanon cipanon cisoca air mata
ciri tawis tawis ciri
cium cium ambung mencium
coba cobi cobi mencoba
cocoba cocobi cocobi mencoba
cokot bantun candak mengambil
cukup cekap cekap cukup
cukur cukur paras cukur
cumpon caos, cumpon caos penuh
cunduk dongkap rawuh, sumping datang
daék purun kersa mau
dagang dagang icalan dagang
dago antos antos tunggu
dahar neda, teda tuang makan
dangdan dangdan dangdos dandan
dapur dapur pawon dapur
datang dongkap rawuh, sumping datang
déngé kuping dangu mendengar
deukeut caket caket dekat
deungen réncang réncang lauk
deungeun-deungeun (nu) sanés (nu) sanés orang lain, bukan saudara
déwék abdi, sim kuring saya
diangir dikuramas dikujamas dikeramas
diangkir diondang, disaur disaur, diulem diundang
dicukur dicukur diparas dicukur
didik atik tutur, wejang, wuruk mendidik
didikan atikan pitutur, piwejang, piwuruk didikan
digusar digusar dipeper disunat
dikubur dikaluat dikurebkeun dikubur
dilétak dilétak diilat dijilat
dipalar dipalar dipambrih, dipamrih diharapkan
dipaparah dikinten-kinten dikinten-kinten dikira-dikira
diri diri salira diri sendiri
disalin (di)salin (di)gentos diganti
ditaranjang ditaranjang diwuwuda telanjang
diuk diuk calik, linggih duduk
dosa kalelepatan kalelepatan dosa
dubur dubur palawangan dubur
dudukuy dudukuy, topi langgukan, tudung topi
duga kinten kinten duga
duit artos artos duit, uang
dulur réréhan, sadérék wargi saudara
duméh jalaran, (ku) margi (ku) margi, réh(ing) karena
éléh éleh kawon kalah
éling émut émut ingat
emang (pun) paman (tuang) rama paman
émboh tambih tambih tambah
embung alim, narah (awéwé) alim, teu kersa tidak mau
emét kedik kedik sedikit
encan teu acan teu acan belum
endeng lami paos lama
éndong éndong kulem menginap
enggeus atos, parantos, réngsé atos, parantos sudah
enggon pamondokan pajuaran, pangkuleman penginapan
entong teu kénging teu kénging tidak boleh
enya leres, muhun, sumuhun, yaktos leres, muhun, sumuhun, yaktos iya
enya-enya leres-leres leres-leres benar-benar
éra isin lingsem malu
éstu ésto ésto mengindahkan
eukeur nuju nuju sedang
eungap sesek ampeg sesak
eusi lebetan lebetan isi
eusian lebetan lebetan isinya
euweuh teu aya teu aya tidak ada
gado gado angkeut makan tanpa lauk
gagancangan énggal-énggalan énggal-énggalan cepat-cepat
gampang gampil gampil mudah
gancang énggal énggal cepat
gancangan énggalan énggalan lebih cepat
gandék réncang réncang teman
gandéng baribin baribin berisik
ganti gentos gentos ganti
gardéng gardéng lalangsé abar
gawé damel damel kerja
gedé ageung ageung besar
gégél gégél landep gigit
gelung gelung sanggul sanggul
genah raos raos enak
gering udur teu damang sakit
gering parna udur répot teu damang wales sakit parah
gero saur gentra panggil
getol kersaan kersaan rajin
geuing émutan émutan mengingatkan
geulang geulang pinggel gelang
geura geura, mangga mangga baiklah, silahkan
geus atos, parantos, réngsé atos, parantos sudah
geuwat énggal, énggal-énggal énggal, énggal-énggal cepat
gigir gigir gédéng sebelah, samping
gigireun gigireun gédéngeun sebelah, samping
gilir gilir gentos berganti
gimir gimir rentag manah jerih
goda cobi cobi goda
gogoda cocobi cocobi godaan
goréng awon, teu saé awon, teu saé jelek
gugu tumut tumut patuh
guguling guguling pepedek guling
gumbira bingah bingah gembira
gura-giru gura-giru énggal-énggalan segera, cepat-cepat
gusar gusar peper menyapukan tangan
haben haben teras-terasan terus-terusan
hadé saé saé baik, bagus
hadir tungkulan, nungkulan (nga)luuhan menghadiri
hal perkawis perkawis hal
halangan pambengan pambengan halangan
halis halis kening alis
hampura hapunten haksama, haksami, hapunten maaf
handeueul gegetun gegetun sayang sekali
hanjakal gegetun gegetun sayang sekali
harega pangaos pangaos harga
hareup payun payun depan
harga pangaos pangaos harga
harita waktos éta waktos éta waktu itu
hariwang salempang rejag manah, salempang khawatir
harti hartos hartos arti
haté haté manah, galih hati
hawatir hawatos hawatos khawatir
hayang hoyong palay mau
hayu mangga mangga ayo, silahkan
héd kareseban, udur sasih kareseban haid
hég geura, mangga mangga silahkan
hélok hémeng hémeng heran
héran hémeng hémeng heran
hésé sesah sesah susah
heuay heuay angob menguap
heubeul lami lami lama
heug mangga mangga baiklah, silahkan
hili liron gentos tukar
hina laip laip aib
hirup hirup jumeneng hidup
hitut bobos, kabobosan bobos, kabobosan kentut
hudang hudang gugah bangun
huntu huntu waos gigi
hutang piétangan, sambetan piétangan, sambetan hutang
iber wartos wartos berita
idin widi widi izin
igel ibing ibing menari, joget
iket iket, totopong totopong, udeng blangkon
ilik tingal tingali melihat
ilikan tingalan tingalian melihat
ilu iring iring ikut
imah rorompok bumi rumah
impi impén impén mimpi
imut imut mésem tersenyum
incu (pun) incu (tuang) putu cucu
indit mios angkat, jengkar pergi
indung (pun) biang (tuang) ibu ibu
inget émut émut ingat
inggis rémpan rémpan takut
injeum tambut tambut pinjam
inum leueut leueut minum
irung irung pangambung hidung
isuk énjing, énjing-énjing énjing, énjing-énjing pagi
isukan énjing énjing besok
isuk-isuk énjing, énjing-énjing énjing, énjing-énjing pagi
iteuk iteuk teteken tongkat
itung itung étang menghitung
iwal anging, (ka)jabi anging, (ka)jabi kecuali
jaba anging, (ka)jabi anging, (ka)jabi luar
jadi janten janten jadi
jaga jagi jagi jaga
jajaka nonoman nonoman perjaka
jalma jalmi jalmi manusia
jang kanggo haturan, kanggo untuk
jauh tebih tebih jauh
jawab walon waler jawab
jelema jalmi jalmi manusia
jero lebet lebet dalam
jeung miwah, sareng miwah, sareng dan
jeungna deui sareng deui sareng deui bersama lagi
jieun damel damel membuat
jiga sapertos sakarupi, sapertos, sarupi seperti
jima sapatemon sapatemon, saresmi berhubungan intim
jinah jinah ngalambang sari zina
joré goréng awon jelek
jual ical ical jual
jugjug bujeng bujeng tiba-tiba
juru lahir babar melahirkan
jurung jurung piwarang memberitahu
kabar wartos wartos kabar
kabéh sadaya sadaya semua
kabéhanana sadayana sadayana semuanya
kabur minggat (nga)lolos kabur
kaburu kabujeng kabujeng terlanjur
kacamata kacasoca kacasoca kacamata
kacaritakeun kacaritakeun kacaritakeun diceritakan
kacida kalintang kalintang, teu kinten sangat
kaciri katawis katawis dikenali
kadang wargi wargi saudara
kadang warga kadang wargi wargi-wargi sadayana saudara sekalian
kadé ati-ati atos-atos hati-hati
kadudukan kadudukan kalungguhan kedudukan
kagegeringan kaleleban kaleleban sakit
kagok (ka)pambeng (ka)pambeng tanggung
kajaba kajabi kajabi kecuali
kajeun sawios, teu sawios, wios sawios, teu sawios, wios biarkan
kakara nembé nembé baru saja
kakus jamban jamban jamban, toilet
kalan-kalan sawaktos-waktos sawaktos-waktos sewaktu-waktu
kalarung kalangkung kalangkung terlewat
kalenger kapiuhan kapidara pingsan
kamar pamondokan pajuaran, pangkuleman kamar
kamar mandi jamban jamban jamban, toilet
kanyeri kanyeri kasawat sakit
kapaéhan kapiuhan kapidara pingsan
kapalang (ka)pambeng (ka)pambeng tanggung
kapegat kapegat kaandeg tercegat
kapilih kapeto kaselir terpilih
karasa karaos karaos terasa
karék nembé nembé baru saja
karémbong karémbong kekemben selempang
karesep karesep kalangen, kaseneng, kasedep yang disukai, hobi
kari kantun kantun sisa
karunya hawatos hawatos kasihan
kasakit kasakit kasawat sakit
kasanding kasanding kasumpingan kedatangan
kasurupan kasarumahan kacalikan kesurupan
katangén katangén kauninga ketahuan
katara katawis katawis terlihat
katuhu katuhu tengen kanan
kawantu kawantos kawantos keberanian
kawas sapertos sakarupi, sapertos, sarupi seperti
kawilang kaétang kaétang kehitung
kawin jatukrami, ngadahup, nikah, réndéngan jatukrami, ngadahup, nikah, réndéngan nikah
kédé kénca kiwa kiri
kedeng kedeng ébog berbaring
kéjo sangu sangu nasi
kélék kélék déhé, ingkab ketiak
kénca kénca kiwa kiri
keris duhung duhung keris
késang késang karinget keringat
keun baé sawios, teu sawios, wios sawios, teu sawios, wios biarkan saja
keur nuju nuju sedang
keur (pikeun) kanggo haturan, kanggo untuk
kiih kahampangan kahampangan kencing
kira kinten kinten mengira
kira-kira kinten-kinten kinten-kinten kira-kira
kirim kintun kintun kirim
kocap kacaritakeun kacaritakeun terceritakan
kocapkeun kacaritakeun kacaritakeun terceritakan
kolot kolot sepuh tua
komo sumawonten sumawonten bahkan
kongkorong kongkorong kangkalung kalung
kop mangga mangga silahkan
kotoran kareseban, udur sasih kareseban haid
kuat kiat kiat kuat
kubur kaluat kureb mengubur
kudu kedah kedah harus
kuku kuku tanggay kuku
kukumbah wawasuh wawasuh mencuci
kulawarga kulawargi kulawargi saudara sekalian
kuluwut nguluwut, nguyung ngangluh murung
kumbah kumbah wasuh mencuci
kumis kumis rumbah kumis
kumpul kempel kempel kumpul
kungsi kantos kantos pernah
kurang kirang kirang kurang
kuren rimbit rimbit berkeluarga
kurenan rimbitan rimbitan kekeluargaan
kuring abdi, sim kuring saya
kuring saréréa abdi sadayana kita semua
kuru begang langsip, langsit kurus
kutu kutu puntang kutu
labuh labuh geubis jatuh
lahun pangkon pangkon pangku
lain sanés sanés bukan
laju lajeng, teras lajeng, teras terus-terusan
laki lalaki pameget laki-laki
laku pajeng pajeng laku
lalajo nongton nongton melihat, nonton
lalaki lalaki pameget lelaki
lamun upami upami kalau
lanceuk (pun) lanceuk (tuang) raka kakak
langka awis, awis-awis awis, awis-awis langka
lantaran jalaran, (ku) margi (ku) margi, réh(ing) sebab
lapar hoyong neda, lapar palay tuang lapar
laris pajeng pajeng laris
larung langkung langkung terlewati
laun lami lami lambat
laun-laun lami-lami lami-lami lambat laun
lawas lami lami lama
lebah leresan leresan sebelah, samping
lebaran boboran (siam) boboran (siam) lebaran
lého umbel umbel ingus
léngoh léngoh, teu ngabantun nanaon teu nyandak nanaon tidak membawa apa-apa
létah létah ilat lidah
létak létak ilat jilat
leumpang leumpang angkat jalan kaki, berangkat
leungeun leungeun panangan tangan
leungit leungi ical hilang
leutik alit alit kecil
leuwih langkung langkung lebih
leuwih hadé langkung saé langkung saé lebih baik
lila lami lami lama
liwat langkung langkung lewat
loba seueur seueur banyak
luput lepat lepat luput
maap hapunten haksama, haksami, hapunten maaf
maca maca maos baca
magahan mapagahan miwejang, ngawurukan menasehati
mahal awis awis mahal
mahi cekap cekap muat, cukup
maju majeng majeng maju
maké nganggo nganggo memakai
maksud maksad maksad maksud
malah malih malih malah
malahmandar mamanawian mamanawian mudah-mudahan
malarat jalmi teu gaduh teu kagungan nanaon miskin
malem wengi wengi malam
malik malik mayun menghadap, berbalik
maliré maliré merhatoskeun memperhatikan
mamayu mamayu mamajeng nafsu makan setelah sembuh
mandéan mandéan mapadani, nyamian menyamai
mandi mandi siram, ngebak mandi
manéh anjeun, salira kamu
manéhna anjeunna kamunya
manggih mendak mendak bertemu
mangka mugi mugi(a) semoga
mangku mangku mangkon memangku
mangkuk kantos kantos sudah, pernah
maot nilar, tilar dunya, ngantunkeun pupus meninggal
mapagahan mapagahan miwejang, ngawurukan menasehati
marak marak munday marak
marga jalaran, (ku) margi (ku) margi, réh(ing) dikira
marhum jenatna, marhum marhum, suargi, suwargi telah meninggal
mariksa mariksa marios memeriksa
marukanana pangintenna pangintenna kemungkinan
matuh matuh linggih patuh
mawa ngabantun nyandak bawa
mayit layon layon jenazah
mecak nyobi nyobi mencoba
megat megat ngandeg mencegat
melang deudeupeun deudeupeun khawatir
méméh sateuacan sateuacan sebelum
mencét meuseul meuseul pijat
mencétan meuseulan meuseulan memijat
mending langkung saé langkung saé lebih baik
menerkeun ngalereskeun ngalereskeun memperbaiki
mengi asma ampeg asma
ménta neda, nyuhunkeun mundut minta
méré masihan maparin, ngahaturan(an), ngalélér memberi
meujeuhna cekap cekap layak
meuli mésér ngagaleuh beli
meunang kénging kénging dapat
meureun panginten panginten barangkali
miang mios angkat, jengkar meminta izin
mihapé ngawiat ngawewerat(an) titip
mikeun maparinkeun, masihkeun ngahaturkeun, nyanggakeun memberikan
milang ngétang ngétang menghitung
milu ngiring ngiring ikut
mimiti kawit awit, kawit memulai
mimitina kawitna awitna, kawitna mulanya
minangka étang-étang étang-étang sebagai
minantu minantu mantu menantu
mindeng sering sering sering
minggat minggat (nga)lolos minggat
minyak lisah lisah minyak
mireungeuh mireungeuh, ningal ningali melihat
miskin jalmi teu gaduh teu kagungan nanaon miskin
mitoha mitoha mertua mertua
montok montok ageung gemuk
moro moro bubujeng mengejar, memburu
muga mugi mugi(a) semoga
muga-muga mugi-mugi mugi-mugi semoga
mulang wangsul mulih kembalian
mun upami upami kalau
mungguh menggah menggah(ing) kalau
mupakat mupakat, rempug rempag berunding, setuju
murah mirah mirah murah
muriang muriang nyenyepan meriang, panas dingin
muru ngabujeng ngabujeng mengejar
najan sanaos sanaos walaupun
naker kalintang kalintang, teu kinten sangat
naksir nginten nginten menaksir
nandatangan nandatangan nawis menandatangani
nangtung nangtung ngadeg berdiri
nanya naros naros bertanya
naséhat naséhat, papatah piwejang, piwuruk nasehat
nataku kalintang kalintang, teu kinten sangat
nawar nawis mundut menawar
néang milari milari mencari
nedunan nyaosan, nyumponan nyaosan kedatangan
nembang nembang mamaos menyanyi
nénjo ningal ningali melihat
nepi dugi dugi hingga
ngadagoan ngantosan ngantosan menunggu
ngadéngé nguping ngadangu mendengar
ngadidik ngatik mitutur, miwejang, miwuruk, ngawuruk(an) mendidik
ngadu ngadu ngaben mengadu
ngageroan nyauran ngagentraan memanggil
ngageuing ngageuing ngémutan menasehati
ngagugu nurut tumut penurut
ngahadéan (ngalusan) nyaéan nyaéan memperindah
ngahadéan (ngoméan) ngalereskeun ngalereskeun memperbaiki
ngahadiran nungkulan ngaluuhan menghadiri
ngahalang-halang magak magak menghalangi
ngahilian ngalironan ngagentosan menukar, mengganti
ngais ngais ngemban menggendong
ngajar ngajar ngawulang mengajar
ngajawab ngawalon ngawaler menjawa
ngaji ngaji ngaos mengaji
ngajual ngical ngical menjual
ngajugjug ngabujeng ngabujeng tiba-tiba
ngajuru ngalahirkeun babar melahirkan
ngaku ngaku ngangken mengaku
ngalahun mangkon mangkon memangku
ngalusan ngalereskeun ngalereskeun memperbaiki
ngambeu ngambeu ngambung mencium
ngan mung, namung mung, namung hanya
nganjang ngadeuheus natamu mendatangi
nganteur ngajajap(keun) nyarengan, nyarengkeun mengantarkan
nganti ngantos ngantos menunggu
ngaran nami, wasta jenengan, kakasih nama
ngaranyéd ngaranyéd ngalambang sari selingkuh
ngarep-ngarep ngajeng-ngajeng ngajeng-ngajeng berharap
ngaroko ngaroko, udud ngalelet, nyesep merokok
ngaso ngaso leleson beristirahat
ngawaro tumut tumut patuh
ngedeng ngedeng ébog berbaring
ngéndahkeun ngéstokeun, nurut ngéstokeun menyelesaikan
ngéndong mondok, ngéndong kulem, ngawengi mondok
ngéstukeun ngéstokeun, nurut ngéstokeun, tumut mengindahkan
ngeunah raos raos enak
ngeusian ngalebetan ngalebetan mengisi
ngéwa ceuceub ceuceub malu
ngigel ngigel ngibing joget, menari
ngilikan ningalan ningalian melihat
ngilu ngiring ngiring ikut
ngimpi ngimpén ngimpén mimpi
nginjeum nambut nambut pinjam
nginum ngaleueut ngaleueut minum
ngira nginten nginten mengira
ngising miceun kabeuratan buang air besar
ngitung ngitung ngétang menghitung
ngogan ngondang ngulem mengundang
ngoméan ngalereskeun ngalereskeun memperbaiki
ngomong nyanggem nyarios bicara
ngora anom anom muda
ngubur ngaluat ngurebkeun mengubur
nguluwut nguluwut, nguyung ngangluh murung
ngumbah ngumbah ngawasuh mencuci
nguruskeun ngalereskeun ngalereskeun mengurusi
nguyung nguluwut, nguyung ngangluh murung
nimu mendak mendak menemukan
nincak nincak ngadampal menginjak
nini (pun) nini (tuang) éyang nenek
nitah ngajurung(an) miwarang(an) menyuruh
nohonan nyaosan, nyumponan nyaosan mencukupi
nu matak nu mawi nu mawi maka dari itu
nungkulan nungkulan ngaluuhan mengatasi, menunduk
nurut ngéstokeun, nurut ngéstokeun, tumut ikut
nutu nutu meuseul menumbuk
nyaba nyaba angkat-angkatan bepergian
nyabak nyabak nyepeng memegang
nyaho terang uninga mengetahui
nyampak nyampak kasondong, nyondong terlihat
nyana nginten nginten menyangka
nyaneut ngaleueut ngaleueut makan
nyangka nginten nginten memperkirakan
nyaram nyaram, nyarék ngawagel melarang
nyarék nyaram, nyarék ngawagel melarang
nyarékan nyarékan nyeuseul(an) memarahi
nyaring nyaring, teu acan mondok teu acan kulem nyaring
nyarita nyanggem nyarios bicara
nyekel nyekel nyepeng memegang
nyéléhkeun masrahkeun ngahaturkeun, nyanggakeun memberikan
nyéléwer midua haté midua manah selingkuh
nyeluk nyauran ngagentraan memanggil
nyepah nyeupah ngalemar memakan sirih, sirih
nyerahkeun mirak mirak, ngésér menceraikan
nyeri nyeri kasawat sakit
nyeupah nyeupah ngalemar memakan sirih, sirih
nyiar milari milari mencari
nyician nyician mairan menuangkan
nyium nyium ngambung mencium
nyoba nyobi nyobi mencoba
nyokot ngabantun nyandak mengambil
nyolowédor nyolowédor midua manah selingkuh
nyukuran nganuhunkeun nganuhunkeun berterima kash
nyumponan nyumponan nyaosan mencukupi
nyunatan ngaberesihan nyepitan khitan
obat obat, ubar landong obat
ogan ondang ulem undang
oléh-oléh kaémutan, kagegelan kaémutan, kagegelan oleh-oleh
omé leres leres memperbaiki
omong sanggem carios, lahir bicara
omongan sanggeman cariosan, lahiran pembicaraan
ondang ulem, haturanan calik ulem, haturanan calik undangan
pacilingan jamban jamban jamban, toilet
paéh nilar, tilar dunya, ngantunkeun pupus meninggal
paham paham, ngartos ngartos mengerti
pahili paliron pagentos tertukar
paju pajeng pajeng maju
paké anggo anggo pakai
palangan kareseban, udur sasih kareseban haid
palangsiang tiasa janten tiasa janten bisa jadi
palar palar pambrih, pamrih diharapkan
palebah leresan leresan sebelah, samping
paliré paliré perhatoskeun perhatikan
pamajikan (pun) bojo (tuang) istri, (tuang) rai/rayi, geureuha istri
paman (pun) paman (tuang) rama paman
pancuran jamban jamban kamar mandi
pandé pandé padan, sami menyamai
pandé (rupa) rupi rupi rupa
pandeuri pengker pengker belakangan
pang nu mawi nu mawi itulah sebabnya
pangaweruh kauninga kauninga terdengar
panggih pendak, tepang pendak, tepang bertemu
pangkat kadudukan kalungguhan kedudukan
pangku pangkon pangkon menggendong
pangna nu mawi nu mawi itulah sebabnya
pangraksa pangraksa panangtayungan perlindungan
panitih panitih sanggétan, sangkétan peniti
panon panon soca mata
pantar pantar sayuswa seusia, sebaya
pantég kalintang kalintang, teu kinten sangat
papacangan tunangan tunangan tunangan
paparah kinten-kinten kinten-kinten kira-kira
papatah naséhat, papatah piwejang, piwuruk nasehat
parak parak punday mengeringkan sebagian sungai untuk menangkap ikan
parandéné sanaos sanaos walaupun
paribasa paripaos paripaos peribahasa
pariksa pariksa parios periksa
parna répot wales sakit keras
paro palih palih sebagian
parok sami sami sama
pasti kantenan, tangtos kantenan, tangtos pasti, tentu
pati patos patos seberapa
patuh patuh linggih tetap
payu pajeng pajeng laku
payung payung pajeng payung
pecak cobi cobi mencoba
pédah jalaran, (ku) margi (ku) margi, réh(ing) sebab
pegat pegat andeg bertemu
pék geura, mangga mangga silahkan
pelik sesah sesah susah
pencét peuseul peuseul pijat
pénta teda, suhunkeun pundut meminta
penting peryogi peryogi kepentingan
pepegatan pipisahan pipisahan perpisahan
percaya percanten percanten percaya
perelu peryogi peryogi keperluan
perkara perkawis perkawis perkara
perlu peryogi peryogi perlu
permata sosoca sosoca perlu
permisi permios permios permisi
peuting wengi wengi malam
pianakan pianakan wewetengan peranakan
pias pucet pucet pucat
pidato biantara biantara pidato
pihapé wiat wewerat, wiat titip
pikeun kanggo haturan, kanggo untuk
pikir pikir manah pikir
piligenti piligentos piligentos bergantian
pilih peto selir terpilih
pindah pindah ngalih pindah
pingping pingping paha paha
pipi pipi damis pipi
pirang-pirang pinten-pinten pinten-pinten banyak sekali, masih bersyukur
pireungeuh pireungeuh, tingal tingali diperhatikan, melihat
pitulung pitulung pitandang pertolongan
poé dinten dinten hari
pohara kalintang kalintang, teu kinten sangat
poho hilap lali lupa
popotongan patilasan patilasan peninggalan
potong tilas tilas mantan
pribadi pribados ku anjeun pribadi
prihatin prihatin prihatos prihatin
puasa puasa saum puasa
puguh kantenan, tangtos kantenan, tangtos jadi, pasti
pukul tabuh tabuh jam
pupulih nyanggem, popoyan, unjukan, wawartos nyarios, pupulih, unjukan, wawartos memberitahu
purun purun kersa bersedia, bisa
raat lirén lirén reda
rajin kersaan kersaan rajin
raket caket caket dekat
raksa raksa tangtayungan perlindungan
ramo ramo réma jari
rampés mangga mangga silahkan masuk
ranyéd ranyéd lambang sari selingkuh
rarabi rarabi garwaan beristri
rarasaan raraosan raraosan perasaan
rasa raos raos enak
réa seueur seueur banyak
récéh récéh artos alit receh
rék badé, seja badé, seja akan, mau
remen sering sering sering
rempug mupakat, rempug rempag bermusyawarah
rérégan gardéng lalangsé abar, operasi
resep resep langen, seneng, sedep kegemaran
reujeung sareng sareng bersama
reuneuh kakandungan bobot, ngandeg hamil
reureuh reureuh ngaso istirahat
rieut rieut puyeng pusing
rikip rikip rencep diam-diam
ripuh répot répot repot
ririkipan ririkipan rerencepan diam-diam
risi risi rémpan takut
robah robih robih berubah
roko roko sesepeun rokok
rongkah ageung ageung besar
rua rupi rupi macam
rugi rugel rugel rugi
rujuk rempug rempag bersatu kembali
rumasa rumaos rumaos dikira
rupa rupi rupi macam
rurusuhan énggal-énggalan énggal-énggalan cepat-cepat
rusuh énggal-énggalan énggal-énggalan buru-buru
saba saba angkat-angkatan bepergian
sabab jalaran, (ku) margi (ku) margi, réh(ing) sebab
sabalikna sawalerna, sawangsulna sawalerna, sawangsulna sebaliknya
sabot waktos waktos ketika
sabuk beubeur, sabuk beulitan sabuk
sadia sayagi, sayogi sayagi, sayogi sedia
sadu tamada tamada, tomada meminta maaf
saemét sakedik sakedik sedikit
saendeng-endeng salamina sapaosna, sapapaosna selamanya
saeutik sakedik sakedik sedikit
sagala sagala saniskanten segala
sakapeung sawaktos-waktos sawaktos-waktos sewaktu-waktu
sakeudeung sakedap sakedap sebentar
sakit sakit kasawat penyakit, sakit
sakuduna sakedahna sakedahna seharusnya
sakur sadaya, sugri sadaya, sugri semua
salah lepat lepat salah
salah saurang salahsawios salahsawios salah seorang
salaki (pun) lanceuk, salaki carogé, (tuang) raka suami
salamet salamet wilujeng selamat
salat netepan, sambéang, sambiang netepan salat
salempang salempang rejag manah, salempang takut
salésma salésma pileg flu
salin salin gentos ganti, tukar
samak amparan amparan tikar
samarukna pangintenna pangintenna kemungkinan
saméméh sateuacan sateuacan sebelum
sampak sampak sondong sedang ada ketika kita datang
samping sinjang sinjang kain panjang
sanajan sanaos sanaos walaupun
sanding sanding sumpingan kedatangan
sanggeus saparantos saparantos sesudah
sanggup sanggem kersa sanggup
sangka kinten kinten sanggup
sangkan supados supados supaya
sangu sangu sangu nasi
saniskara saniskanten saniskanten macam-macam
sapantar sapantar sayuswa sebaya
saparo sapalih sapalih sebagian
sapédah ku margi, jalaran réhing sebab
saperti sapertos sakarupi, sapertos, sarupi seperti
saputangan saputangan salempay saputangan
saré mondok kulem tidur
saréréa sadayana sadayana semuanya
sarta sareng sareng bersama
sarua sami, sarupi sami, sarupi sama
sasadu tamada tamada, tomada meminta maaf
sasarap neda (énjing-énjing), sasarap tuang (énjing-énjing) sarapan
sawadina sakedahna sakedahna seharusnya
sawah sérang sérang sawah
sawaréh sapalih sapalih sebagian
sawatara sawatawis sawatawis beberapa
sayaga sayagi sayagi sedia
sebut sebat sebat sebut
sedih sedih sedih, sungkawa sedih
séjén sanés sanés bukan
séléh pasrah hatur, sangga menyerah
séléwér pidua haté pidua manah selingkuh
sémah (ta)tamu (ta)tamu tamu
semet dugi ka, wangkid dugi ka, wangkid batas
senang senang raos mahan gembira
serah késér, pirak késér, pirak cerai
serahkeun késér, pirak késér, pirak menceraikan
sérédan rorodan rorodan sisa makan yang tidak habis
seret wangkid wangkid seret
sésa kantun kantun sisa
seubeuh wareg sesek kenyang
seug mangga mangga silahkan
seupah lemar lemar sirih
seuri seuri gumujeng, kahaturan tertawa
siar pilari pilari mencari
sibanyo sibanyo tamas, wawasuh mencuci
sim kuring sim abdi saya
simbut simbut kampuh selimut
simpang sindang sindang mampir
sing mugi mugi(a) semoga
sirah sirah mastaka kepala
siram sébor sébor siram
sirit larangan, rarangan larangan, rarangan penis
sisig sisig susur susur
sisir pamérés pamérés sisir
soara sora soanten suara
solat netepan, sambéang, sambiang netepan solat
sono sono honeng, oneng kangen
sora soanten soanten suara
sorangan sorangan nyalira sendiri
soré sonten sonten sore
sugan manawi manawi mungkin
suku suku sampéan kaki
sukur nuhun nuhun berterima kash
sumawon sumawonten sumawonten bahkan
sumawona sumawonten sumawonten bahkan
sunat beresihan sepitan khitan, sunat
sungut cangkem baham mulut
supaya supados supados supaya
surat serat serat, tétésan surat
surup sarumah calik kesurupan
susah sesah sesah susah
susu pinareup pinareup payudara
suweng kurabu, suweng giwang, sumber anting
suwung seweng, suwung seweng, suwung kosong
tabéat adat panganggo tabiat
tacan teu acan teu acan belum
tadina awitna, kawitna awitna, kawitna tadinya
tai kokotor kokotor tahi
taksir kinten kinten perkiraan
taktak taktak taraju pundak
talatah wiat saur wiat saur amanah
tambah tambih tambih, wuwuh tambah
tampa tampi tampi terima
tampolong tampolong, tempat ludah pangludahan tempat meludah
tanaga tanagi tanagi tenaga
tanda tawis tawis menandatangani
tandatangan tandatangan tawis tanda tangan
tangén nyaho uninga mengetahui
tangga tanggi tanggi tetangga
tanggal (ka)ping (ka)ping tanggal
tanggung tanggel tanggel tanggung
tanggung jawab tanggel waler tanggel waler tanggung jawab
tangtu kantenan, tangtos kantenan, tangtos tentu
tangtung tangtung adeg berdiri
tanwandé tangtos tangtos sudah
tanya taros parios, taros tanya
tapi nanging nanging tetapi
tarang tarang taar kening
taranjang taranjang wuwuda telanjang
tarima tampi tampi terima
tasma kacasoca kacasoca kacamata
tatangga tatanggi tatanggi tetangga
taun warsih warsih tahun
tawar tawis pundut tawar
tayoh rupi rupi macam
tayohna rupina rupina rupanya
téang pilari pilari menengok, melayat
tedun caos caos tenang
teleg teleg, teureuy telen menelan
tembang tembang mamaos lagu
tempo tingal tingali lihat
témpo sarantos sarantos tempo
ténjo tingal tingali lihat
tepi dugi dugi sampai
tepung tepang tepang bertemu
téré téré kawalon tiri
téréh énggal énggal cepat
terus lajeng, teras lajeng, teras terus
téték wincik wincik rincian
teu lumrah yaktos yaktos betul, benar
teu mangkuk teu kantos teu kantos tidak jadi
teu parok teu sami teu sami tidak sama
teu pati teu patos teu patos tidak begitu
teundeun simpen simpen menyimpan
teureuy teleg, teureuy telen menelan
ti heula ti payun ti payun dari awl
timu pendak pendak betemu
tincak dampal dampal injak
tinggal kantun kantun tinggal
titah jurung piwarang perintah
toa (pun) ua (tuang) rama kakak dari orang tua
tonggong tonggong pungkur punggung
topi dudukuy, topi langgukan, tudung topi
torék teu nguping teu ngadangu tuli
tukang pengker, pungkur pengker, pungkur belakang
tukeur liron gentos ganti, tukar
tulis serat serat tulis
tulisan seratan seratan tulisan
tulung tulung tandang tolong
tulus cios cios jadi dilaksanakan
tuluy lajeng, teras lajeng, teras jadi, pasti
tumpak tumpak tunggang naik
tunda simpen simpen simpan
tunduh tunduh palay mengantuk
tunggu antos antos tunggu
tungkulan tungkulan luuhan menunduk
turun lungsur lungsur turun
turut tumut tumut ikut
tutu tutu peuseul menumbuk
tuur tuur deku, teku lutut
ua (pun) ua (tuang) rama kakak dari orang tua
ubar obat, ubar landong obat
ucap ucap kedal, lisan ucap
udud ngaroko, roko, udud ngalelet, nyesep, sesep merokok
ududeun rokoeun, ududeun sesepeun rokok
udul kaluron kaluron gugur kandungan
ulah teu kénging teu kénging jangan, tidak boleh
ulin ulin ameng main
umur yuswa yuswa umur
unina ungelna, unggelna ungelna, unggelna bunyinya
upama upami upami umpama
urang abdi, sim kuring kita
urus lereskeun lereskeun urus
urut tilas tilas bekas
usep pancing pancing pancing
utah utah luga muntah
utama utami utami utama
waktu waktos, wangkid waktos, wangkid waktu, masa
waluya wilujeng wilujeng selamat
wani wantun wantun berani
waras cageur damang sehat
waréh palih palih sebelah, samping
warga wargi wargi warga
warna rupi rupi warna
warta wartos wartos berita
waspada waspaos waspaos waspada
watara watawis watawis beberapa
watir hawatos hawatos khawatir
wawuh kenal, wanoh kenal, wanoh kenal
wedak pupur pupur bedak
wedal wedal weton muncul, lahir
wilang étang étang bisa berhitung
wudu wudu, wulu abdas wudu
wulu wudu, wulu abdas wudu
yakti yaktos yaktos sungguh
yén wiréh wiréh oleh karena, sebab
sumber: basasunda.com dan caraindonesia.com

 

Muhyidin, SKM

View Comments

Recent Posts

Khutbah Jumat: Meneladani Spirit Hijrah Sahabat Shuhaib Bin Sinan Ar-Rumi

Khutbah Jumat: Meneladani Spirit Hijrah Sahabat Shuhaib Bin Sinan Ar-Rumi Pemateri: Oleh: Ust. Mohamad Mufid,…

1 week ago

Cara Mengetahui Suatu Permainan atau Platform / Bisnis Termasuk Judi atau Bukan

Cara Mengetahui Suatu Permainan atau Platform / Bisnis Termasuk Judi atau Bukan Ustadz MenjawabHari/Tanggal :…

2 weeks ago

Narasi Sedekah

Narasi Sedekah Oleh: Deni Prasetio, SKM Masuk surga itu gampang kata Gus Baha, karena syaratnya…

2 weeks ago

Narasi Haji (Bagian 2)

Narasi Haji (Bagian 2) Oleh: Deni Prasetio, SKM Kalo kalian paham materi sebelumnya maka kalian…

2 weeks ago

Narasi Haji

Narasi Haji Oleh: Deni Prasetio, SKM Kalo kalian berada di hijr Ismail mo doa apa,…

2 weeks ago

Mengenal Sejarah Pemberian Tanda Baca pada Mushaf Al Quran

Mengenal Sejarah Pemberian Tanda Baca pada Mushaf Al Quran إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا ٱلذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُۥ…

4 months ago

This website uses cookies.